آموزش الکترونیکی
انواع آموزش الکترونیکی
ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻜﻲ با دو رویکرد روش آموزشی و ابزار آموزشی تفکیک پذیرند و ﻋﺒﺎﺭتند از: (قراباغی و همکاران, 1389)
روش آموزشی
- آموزش الکترونیکی خود راهبر
- آموزش الکترونیکی به کمک تسهیل کننده
- آموزش الکترونیکی مربی راهبر
ابزار آموزشی
- آموزش مبتنی بر رایانه
- آموزش مبتنی بر وب
- آموزش ویدیو کنفرانس
- سیستم ماهواره ای
مزایای آموزش الکترونیکی
یادگیری الکترونیکی به فراگیر آزادی شناختی و کنترل و همچنین تلفیق دنیای عمومی مشارکتی و شخصی فکری میدهد .به عبارتی میتوان اینگونه برداشت نمود که دنیای عمومی مشارکتی براساس انواع تعاملاتی که یادگیرنده با عامل دیگری چه انسانی و غیرانسانی دارد شکل میگیرد. یادگیری الکترونیکی تمایل آشکاری برای ایجاد تعادل بین تفکر و گفتگو با دیگران دارد. بدین ترتیب است که تعامل با خویشتن از ارزش برابر با سایر تعاملات برخوردار میگردد. (نورانی, سرمدی, و ابراهیم زاده, 1393)
معایب آموزش الکترونیکی
(نورانی و همکاران, ویژگیهای فرهنگی یادگیرنده ایرانی در نظام آموزش الکترونیکی, 1396) معتقد است پژوهشگرانی در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که مهمترین موانع فرهنگی مربوط به دانشجویان (یکی از کشورهای مورد مطالعه) برای ترجیح ندادن دوره های آموزش الکترونیکی دلایلی از قبیل ترس از نشان دادن نداشتن مهارت و یا شایستگی فردی، ترس از صفحات وب، ترس از انزوا و جدایی از سایر دانشجویان، آگاهی نداشتن از نیاز به توسعه و پیشرفت، ترس از سرزنش دیگران به جای مسولیت پذیری، نداشتن اعتماد به نفس شخصی و اعتقاد به ناتوانی برای تغییر است، از این رو از منظر این پژوهشگران ترس یک مانع جدی برای یادگیری الکترونیکی افراد در این کشور محسوب میشود.
آینده آموزش الکترونیکی
(فراستخواه, 1389) در پژوهش خود نشان داد 79.6% درصد از یادگیرندگان ایرانی جامعه مورد پژوهش او، حضور در کلاس درس و نشستن پای صحبتهای استاد را بر آموزشهای غیر حضوری و مجازی ترجیح میدهند.
با این وصف به نظر میرسد فراگیری آموزش الکترونیکی در ایران ،روند رو به رشد و سریعی را در پیش نخواهد داشت (نظر شخصی)
توضیح درمورد نظر شخصی: در نتیجه گیری جناب دکتر فراستخواه (با اینکه ایشان را قبل از این نمیشناختم) احساسی که از نویسنده تحقیق بدست آوردم این بود که ایشان از طرفداران آموزش مجازی هستند.
دکتر فراستخواه در مقاله خود اینطور عنوان کرده اند:
%79/6 ازپاسخگویاندانشجواظهارکردهاندکهاز نشستندرپایدرسیکاستاددرکلاسحضوری لذتمیبرندوباآنسازگاریدارنددرحالیکهفقط %17/4 گفتهاندکهازیادگیریبهطریقغیرحضوری بااستفادهازاینترنتلذتمیبرند. (فراستخواه, 1389)
اما من ابتدا متن زیر را در (نورانی & همکاران, ویژگیهای فرهنگی یادگیرنده ایرانی در نظام آموزش الکترونیکی, 1396) دیده بودم:
(نورانی & همکاران, ویژگیهای فرهنگی یادگیرنده ایرانی در نظام آموزش الکترونیکی, 1396)
همانطور که مشاهده میشود در جمله بالا اشاره ای به آمار نشده بود. لذا با مطالعه اصل منبع، جمله را تکمیل کرده و نتیجه گیری شخصی خود را با ذکر منبع اضافه کردم.
جالب است که در متن اصلی از عبارت لذت بردن استفاده شده بود اما در متن (نورانی و همکاران1396) از عبارت ترجیح دادن استفاده شده است.
در نهایت از آن جهت که رویکرد جناب دکتر فراستخواه را مایل به آموزش الکترونیکی فرض میشود برداشت نهایی این شد که ترجیح دانشجویان بر آموزش سنتی است.
(فراستخواه, 1389) در نمودار 1 دو نوع آموختن سنتی و نوین را با یکدیگر مقایسه میکند. گویی در شیوه نوین همه محدودیت های شیوه سنتی ناپدید شده است.
در جای دیگر نیز با گلایه از روند رشد الزامات و ساز و کارهای آموزش از راه دور پس از 25 سال که از آغاز آن (بواسطه پیدایش دانشگاه پیام نور) میگذرد مینویسد:
(فراستخواه, 1389)
منابع
فراستخواه, م. (1389, دوره جدید). مجازی شدن محیط های یاددهی و یادگیری، تحولات پارادایمی و بایسته های فرهنگی. برگ و فرهنگ(21), ص. 86-102.
قراباغی, ح., و همکاران. (1389, زمستان). آﻣﻮزش اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ از ﺗﺌﻮری ﺗﺎ ﻋﻤﻞ . ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮ آﻣﻮزش اﻧﺘﻈﺎﻣﯽ, ص. 17-36.
نورانی, خ., و همکاران. (1396, تابستان). ویژگیهای فرهنگی یادگیرنده ایرانی در نظام آموزش الکترونیکی. فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی(17), ص. 85-98.
نورانی, خ., سرمدی, م., و ابراهیم زاده, ع. (1393, بهار). دلالت های آموزشی ایده ساختارشکنی دریدا در آموزش مجازی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی(4), ص. 55-68.